Wanneer je niet kan praten over wat je meemaakt
Dan sla je alles op
In jezelf
En dat kan zwaar gaan wegen
Het grootste risico dat ik heb ervaren van niet praten over mijn jeugd als KOPP-kind* is: Dat ik mezelf kwijt raakte. Wanneer jij de pijnlijke zaken uit je jeugd in woorden durft te delen dan eer ik je daarvoor. Zelf ken ik de weg daarnaartoe en vooral weet ik nog hoe het voelde. Juist doordat ik zolang niet sprak en het opsloot in mezelf werd het steeds spannender. Heel lang had ik er geen woorden voor. Dan is praten, logisch gezien, niet te doen. Dit was niet direct weg toen ik wel woorden ging vinden. Daar kwam namelijk de angst naar boven.
Hoe ik leerde om niet te praten
Angst dat ik het allemaal zelf heb bedacht en het erger maakt dan het is. Wat zullen mensen wel niet zeggen?! Daarnaast keek ik naar voorbeelden op. Naar mijn familieleden en vrienden van ons. Weet je wat ik zag? Ik zag iedereen een spel spelen. In het gezin werden dingen besproken die op geen enkele manier naar de mensen zelf zo gecommuniceerd werd. In contact met anderen leerde ik dus het uit te zitten, niet eerlijk en open zaken te bespreken en om zaken heen te draaien.
Als conflictvermijder kon daar lekker nog iets groters van maken in mezelf. Want dit raakte iets in mijn overlevingssysteem dat ik goed kon gebruiken. Zwijg en speel mee of…val buiten de boot. Op sommige momenten was ik niet sterk genoeg. Dan kwamen de woorden wel. Alleen dan werd er door de ‘grote mensen’ tegen mij gezegd: Als het zo is wat je nu verteld dan zal het vast ook te maken hebben met hoe jij zelf doet. Ga eens kijken naar wat jij anders kan doen?! Ook door professionals.
Voor jaren fietste ik uit school naar huis met maar 1 gedachte: Ik moet liever zijn dan is het fijn thuis. Natuurlijk waren er dagen dat het fijn was en dan dacht ik: Oh zie je nu ben ik lief genoeg. Tot de dag dat het niet lekker ging thuis. Hierdoor kreeg ik de les mee dat ik zelfs niet goed was in dochter zijn. Dat kan ik zelfs niet.
Ik zocht zolang
Ik vocht zo hard
Ik was zo bang
Het maakte mij zo verward
Muren bouwen om mijn hart
Want alles gebeurde vanbinnen en heel soms kon ik een glimpje laten zien hoor. En dan snel weer de muren op. Het was te kwetsbaar en te spannend. Er waren mensen die het zagen, die het wisten en die op hun manier zelf net zo hard hun best aan het doen waren. Iedereen was aan het overleven. Er lagen ook flinke overtuigingen in mij waardoor de muur omhoog bleef. En ik niet veel van mezelf liet zien. Misschien ken je de volgende spreekwoorden ook wel:
- Elk huis heeft zijn eigen kruis
- Overal is wel wat
- Spreken is zilver en zwijgen is goud
- Je schijt niet in je eigen nest
- De vuile was niet buiten hangen
Allemaal spreekwoorden die hetzelfde effect hadden op mij. Ze bevestigen dat het goed is dat ik niet sprak over de moeilijke zaken in mijn leven. Alleen het leuke of het goede mocht gezegd worden. Met daarbij ook de kanttekening dat veel mensen ook totaal niet kunnen begrijpen dat het in een gezin waar iedereen geliefd is…toch fout kan gaan. Want niet altijd is liefde genoeg. Door ziekte kan er zomaar een wolk het gezin binnenschuiven die behoorlijk nare effecten heeft terwijl er wel liefde is.
Door te praten brokkelde de muren af
Mijn allereerste gesprek met een hulpverlener kon ik maar één zin vertellen en de rest van het uur heb ik gehuild. Zo diep gehuild. Door enkel die zin te delen. Nu snap ik het. En als jij dit ook ervaart dan wil ik deze ervaring ook voor jou delen.
Het uitspreken van die ene zin was een hele ommekeer voor mijn systeem. Zo sterk had ik mezelf opgelegd voor jaren om te zwijgen. Waardoor het groots was voor mij vanbinnen. En ook heel helend om te ervaren dat er geen oordeel was aan de andere kant. Het zwijgen het mij voor een groot deel ontmenselijkt. Want ik wees een deel van mezelf af. Het mocht niet bestaan. Door op mijn tempo te gaan spreken, en vooral ook dat mijn tempo, werd ik weer mens.
Want om weer mens te worden nadat je ontmenselijkt bent
Heb je oprechte verbondenheid nodig met je medemens
Iemand die mij hoorde, die mij voelde en die mij zag zonder oordeel. Ik vertelde mijn over mijn jeugd en vooral ook hoe ik dingen had ervaren. Daardoor kreeg ik ook reactie op mijn beleving, mijn perspectief op de wereld. Want zolang ik mijn ervaringen niet had gedeeld… zat ik vooral mijn kijk op de wereld te veroordelen. Door te gaan praten leerde ik ook mijn verhaal kennen, ontdekte ik nieuwe zaken en kon ik gaan oefenen met dezelfde situatie bekijken vanuit een ander perspectief.
Gaan praten bracht mij bij mezelf
Wat ik merkte was dat ik in deze fase: Het ontdekken en doorleven van mijn verhaal, ook veel sprak met vrienden over mijn jeugd. Eigenlijk op een manier…alsof ik nog volledig daar was. Nog niet hier, in mijn volwassen leven. Ergens klopt het ook wel. Het was zo’n diepe periode van verwerking, mijn hersenen waren zo bezig voor mij om zaken te plaatsen, dat ze vooral ook daar waren en niet in het hier en nu. Daardoor werd het voor mijn vrienden ook zo zichtbaar dat het veranderde. Hoeveel ik er kon zijn voor mezelf. Wat een groot compliment was dat: Wauw Petrina je kunt nu volledig zijn bij jezelf, in het nu.
Door het praten merkte ik op dat ik van een niemand weer iemand. Dit klinkt misschien groot en tegelijk is het echt waar. Vanaf mijn 12de tot mijn 21ste was mijn levensmotto: Ik kan niks, ik ben niks en ik zal nooit iets worden. Ik voelde mij…niets. Doordat ik dit was gaan geloven. Op het moment dat ik dit schrijf is mijn leven echt totaal omgekeerd. Nu kan ik zeggen: Ik ben. Ik ben, ik kan, ik zal… Het was een weg waarin ik mezelf mocht ontmoeten. In al die stukjes die ik had verstopt zaten namelijk belangrijke stukjes Petrina.
Vindt jezelf door de ander
Al die verhalen waar je niet over spreekt, ze dragen een stukje mee van jou. En jij…jij mag er helemaal zijn. Inclusief jouw woorden. Misschien in het begin zoekend. En heel vaak als dan het begin gemaakt is dan kom je even in zo’n zee terecht. Waar woorden over elkaar golven. Het is allemaal oké. Ik val niet van mijn stoel en kan er zijn. Met jou in die diepte. Waar ik bij je kan zijn. Omdat ik geloof dat in jou alles zit om jouw weg te vinden in je leven. Alleen soms heb je iemand nodig die je laat weten dat je nog steeds volledig mens bent.
Er mag wel een einde komen aan het verdragen en verstoppen van jouw pijnlijke ervaringen. Het is tijd. De hoogste tijd. Om compleet te zijn. Zoek iemand die jouw kan horen, kan voelen wat je vertelt zonder daarin zelf vast te lopen en die jou kan blijven zien als waardevol mens. Zodat jij door die andere persoon jezelf weer kunt terug vinden. Want niet praten over jouw ervaringen zorgt voor een gevangenis waarin je stukjes van jezelf verliest. Misschien is jouw niet praten zelfs wel een manier waarop je mee wilt helpen. Zodat je het niet moeilijk of lastig maakt. Hierover kan je meer lezen in mijn blog: Geboren helpers
Ik zie je graag weer mens worden. Compleet. Complex. Zoals mensen zijn.
Er worden geen makkelijke mensen geboren…dat is gemaakt.
Stuur mij gerust een mail als jij een traject wilt starten naar Echt-leven waarbij je verleden je toekomst niet bepaalt.
- KOPP-kind = Kind van Ouder met Psychische Problemen
Dank je wel voor deze herkenbare inhoud in jouw blog Toen ik niet praatte over wat ik had meegemaakt en het alleen maar in mijn hoofd bleef, hóefde het niet waar te zijn. Toen ik het eenmaal opschreef, (want het vertellen aan een ander vond ik toen nog te moeilijk),werd het gebeurde een realiteit waarbij ik me afvroeg: Is het werkelijk zó gegaan? Maak ik het niet erger dan het was? Maar als ik het dan herlas, wist ik, dat ik het op die manier ervaren had, maar had ik nog niet het begrip dat mijn omgeving het eventueel anders beleefd had. Zij moesten het ook zo ervaren hebben. Later was ik in staat het te benoemen tegenover de huisarts en een later een therapeut. Het gaf mij inzicht, dat mijn zussen, broer vader en moeder andere persoonlijkheden zijn. Dat ik het mocht voelen hoe ik het beleefd had. Maar dat ik er in dit heden niet hetzelfde mee hoef om te gaan, omdat ik nu volwassen ben. Neemt niet weg, dat wat ik in mijn vroege jaren ‘verkeerd’ gedrag aangeleerd heb, valkuilen blijven tot op heden. Weten dat het goed is om iets uit te praten en het dan ook nog doen? Zijn verschillende dingen. In zwakke momenten kies ik voor het oude vertrouwde. Maar…, Ik weet dat het anders kan en mag, als ik merk dat ik val? De nieuwe wegen weer bewandelen zodra ik daar toe in staat ben. En opschrijven, is voor mij dan de beste manier om als eerste stap te nemen. Desnoods als het te moeilijk is, naar de desbetreffende persoon het in een brief te schrijven(en die persoon laten lezen hoeft dan ook niet altijd, want na het schrijven kan ik het gaan zeggen) Nogmaals, dank je wel voor deze mooie herkenbare blog.
Wat mooi hoe je dit herkent en dat je ook deelt welke weg je hierin gegaan bent. En wat ik dan vooral vier is dat je het nu deelt, dat je jouw woorden deelt, juist omdat het eerder een uitdaging voor je is geweest.
Als kind schreef ik ook allemaal schriftjes vol, en dan versnipperde ik sommige stukken ook weer, zodat niemand het kon lezen. Het schrijven is inderdaad een prachtige tussenstap. Waarin het al uit je hoofd kan. Want anders bleef het in mij zo malen. Overigens was schrijven denk ik ook vooral het geven van woorden, het vinden van woorden, die de lading van mijn ervaring dekken.
En ook de weg gegaan van spreken met de huisarts en de therapeut en de inzichten die dat geeft. Zo herkenbaar wat je deelt.
Vanaf dat ik ging praten kon er input van anderen in mijn verhaal komen. Hierdoor kwam er ook meer ruimte tussen het verhaal en mijn persoonlijkheid komen. Die ruimte voor mezelf gaf ook weer ruimte voor de mensen om mij heen.
Dank je wel voor een inkijkje in jouw ervaring Yvonne.
Liefs,
Petrina
Bedankt Petrina! Ik denk dat het zo is, ja. “Door te gaan praten leerde ik ook mijn verhaal kennen, ontdekte ik nieuwe zaken en kon ik gaan oefenen met dezelfde situatie bekijken vanuit een ander perspectief.”
Hoi Aritha,
Met liefde gedeeld. Bijzonder dat je dit stuk zo herken voor jezelf. Dat het voelt als ja…zo is het. Weet echt: Je bent niet alleen.
Liefs,
Petrina