Als jij opgegroeid bent met een ouder die psychische problemen heeft, dan kan dit zijn sporen nalaten. Angst is één van de sporen die dit kan nalaten. Zelfs als jij al volwassen bent. Carolien Roodvoets noemt KOPP kinderen: Kinderen die opgroeien in een privé oorlog. En dat dekt wel mooi de lading. Want oorlog is gevaarlijk, dat doet wat met je. De soldaten? Die vinden wij dapper en begrijpen wij van dat ze hulp nodig hebben en kunnen worstelen met angst. KOPP kinderen? Ze zijn net zo dapper! En hebben ook hulp nodig. Ook zij worstelen met angst. Dat doet mij denken aan deze songtekst:
na de winter komt de lente
word de grijze lucht weer blauw
maar al ben je uit de oorlog
komt de oorlog ooit uit jou
mooie ogen zijn vergiftigt
zijn aan het geweld gewend
en niemand ziet hoe klein je bent
niemand ziet hoe klein je bent
Marco Borsato – Speeltuin
Angst sluipt erin
Wanneer je gaat overleven kan je heel makkelijk je leven om bepaalde angsten gaan weven. Je was langere tijd, of misschien zelfs constant, in opperste staat van paraatheid. Net als in een ‘echte’ oorlog, kan er zomaar opeens ergens iets ontploffen, of op jouw afkomen. Je hebt je goed staande weten te houden, zo goed en zo kwaad als dat ging. Maar het is bijna onmogelijk dat je nooit geraakt bent. Je hebt één of meerdere (levens)bedreigende situaties moeten overleven. Daardoor kan angst je leven binnen komen wandelen. Anders nog, het kan bijna onzichtbaar je leven gaan controleren en leiden.
Je bent juist heel dapper
Dat er angst in je zit, wil niet zeggen dat jij een angsthaas bent. Of dat je geen nieuwe dingen durft te doen. Het kan zijn, dat je van binnen namelijk die angst wel voelt. Maar je hebt zolang moeten overleven. Wanneer je opgegroeid bent met psychisch zieke ouders, dan kon je het niet aan om de impact van wat er gebeurt te voelen. Dus jij? Jij bent een getraind verstoppertje speler, een gemaskerde acteur. Jarenlang bedekte je de werkelijkheid voor jezelf. Je was nog kind, je omgeving te gevaarlijk, te weinig steun of misschien miste je informatie om wat er gebeurde te kunnen plaatsen. Eigenlijk ben je juist heel dapper en sterk. Dat je het zolang hebt volgehouden. En als je volwassen bent? Dan begint jouw uitdaging. Om van overleven naar Echt-leven te gaan. Alles wat jij jezelf hebt geleerd, in dit overleven? Is ten diepste gefundeerd op angst.
Hoe is die angst aanwezig?
De angsten die hieruit voortkomen zijn eigenlijk te verdelen in twee groepen. De ene groep creëert een angst rondom zichzelf, de andere groep een angst rondom mensen of dingen buiten zichzelf. Het kan heel onzichtbaar zijn. Vooral ook omdat het voor jou, als je zo bent opgegroeid, al zolang je ‘normale’ manier van doen is. Door te voelen en te luisteren naar jezelf… kan je het achterhalen. Ten diepste weet je lichaam het wel. Dat het nog steeds vanuit angst handelt. De volgende dingen die ik omschrijf kunnen signalen geven dat je leeft uit angst:
- Jezelf inhouden – jezelf niet volledig durven zijn, toestemming nodig hebben van anderen, niet zeggen wat jij wilt/denkt/vindt.
- Jezelf groter voordoen dan je bent – stoer doen, grote verhalen vertellen, altijd op de voorgrond staan.
- Pleasen – voortdurend voldoen aan de verwachting van anderen die niet eens uitgesproken hoeft te worden.
- Piekeren – zorgen maken over anderen of over jezelf en jouw leven.
- Prestatiedrang – continu bezig met presteren en meer, hoger en verder willen.
- Relatie problemen – kan door bindingsangst of verlatingsangst ontstaan. Het aantrekken en wegduwen kan voor problemen zorgen.
- Nachtmerries – veel angst ervaren in je slaap kan erop wijzen dat er nog veel angst in jou aanwezig is.
- Vermijden/afstand houden – situaties of mensen uit de weg gaan of er afstand voor bewaren.
- Doem denken – bij alles wat je doet of wat mensen willen doen, blokkeren en de grootste rampen bedenken.
- Controle nemen – verantwoordelijkheden op je pakken en het liefst alles zelf willen regelen en bepalen, zodat je weet wat er gebeurt, hoe het gebeurt en door wie. Het zelf willen doen want jij kan dit als beste of jij bent de enige in je gezin die dat kan.
- Belemmerende overtuigingen – deze komen vaak voort uit een angst.
En er zijn nog veel meer voorbeelden. De manier om erachter te komen? Door te gaan leren luisteren naar je lijf. Want je lichaam weet het haarscherp te melden of jij handelt uit angst of vanuit vertrouwen. Het leven vanuit angst kan je uitputten, moe maken en echt dwars zitten. Je bent niet gemaakt om voortdurend in angst te leven zoals jij moest als kind. Je kon niet anders. Maar je bent ook niet gemaakt om de rest van je leven vanuit angst te blijven handelen.
Erken je diepste angsten
Durf jij terug te kijken en te erkennen aan jezelf waar jij het meest bang voor was? Leg je handen maar op je gezicht, troost jezelf maar zoals je een kind zou troosten. Je lichaam en geest hebben als allereerste deze erkenning en deze aanwezigheid nodig. Je hebt het zolang weg gestopt, zolang onder het tapijt geveegd. Kijk maar eens naar wat jij daar allemaal onder gestopt hebt. Het zijn hobbels geworden. Wanneer jij er nu per ongeluk op stap…. Dan wordt je geraakt op dat wat je pijn heeft gedaan, waar jij bang voor bent. Daardoor zal dit direct leiden tot een reactie in jou naar de situatie of persoon.
Het is tijd om stukje voor stukje het tapijt weg te rollen. En niet langer weg te lopen voor dat waar je bang voor bent. Waarom? Omdat je juist nu onbewust, zoveel langer met jouw angsten doorloopt. Het hoeft niet meer! Angst sluit stukjes van je hart af. Weet je wat zo mooi is? Liefde opent je hart weer. Daarom wees zacht, mild, zonder oordeel en lief naar jezelf. Want je bent zo bang geweest, je hebt het zolang alleen mee gedragen.
Geef angst de juiste plek in je leven
Pas als jij je angst onder ogen heb durven komen. Als je het helemaal door voelt hebt en als je daarbij ontving wat jij nodig hebt… Dan pas kan je het op een gezonde manier erdoor heen. Deze angst? Die kan je niet loslaten. Het hoort bij je leven. Je kan het er niet meer uit zetten. Dit betekent niet dat je er nog uit leeft. Of dat je er altijd mee bezig moet blijven. Wat ik bedoel is het volgende. Onze natuurlijke reactie is angst uit ons leven te zetten. Of te bedekken en weg te moffelen, zoals je eerder in je jeugd al had gedaan. Alleen dat werkt niet. Angst hoort bij ons mens zijn! Alleen het is maar één eigenschap. Dus laat het niet jouw leven bepalen. Wat kan je dan wel doen? Geef angst een plek in je leven, maar niet meer de regie over je leven. Hieronder geef ik je een voorbeeld:
Jij, jouw leven kun je zien als een bus. Jij hoort de chauffeur te zijn. In deze bus rijden veel passagiers met je mee. Het zijn reizigers die met je meegenieten. Maar er is nog iets anders aan de hand. Deze reizigers willen je onderweg helpen. Ik zal een paar reizigers benoemen:
- Humor
- Plezier
- Blijdschap
- Dankbaarheid
- Dapperheid
- Rust
- Veerkracht
- Verdriet
- Pijn
- Angst
Wanneer angst zo jong, en zo intens, in jouw bus (jouw leven) heeft staan schreeuwen. En je herkent uit de lijst van signalen dat je vanuit angst bent gaan leven. Dan is het volgende gebeurt: Angst is niet langer meer medereiziger. Hij is bestuurder geworden van jouw leven. Soms op één gebied, maar veel vaker….op meerdere gebieden.
Leven vanuit vertrouwen
Dus nee zet angst je leven niet uit. Maar laat wel weten dat jij bestuurt, dat jij bepaalt en geef jezelf de keuze. Door niet alleen naar angst te luisteren, ook eens naar rust of dapperheid. Mogelijk zien zij dezelfde situatie heel anders. Angst is maar één gevoel. Niet de waarheid. Je hebt net gekeken waar jij bang voor bent geweest. Dat is heel belangrijk. Om dat serieus te nemen. Dat is wat angst wil. Serieus genomen worden. Want het wil je beschermen. Laat angst mogen spreken, maar niet alleen.
En ga zelf weer achter het stuur van je leven zitten. Jij rijdt, jij bepaalt. Want dat kan jij! Jij bent ervoor gemaakt. Wanneer dit je lukt. Dan kan je leven vanuit vertrouwen!
Het leren kijken en doorvoelen van je angst kan heel heftig zijn. Als je voelt dat je dit wel wilt, als je zo graag wilt leven vanuit vertrouwen en dat jij weer zelf je leven bestuurt. Als je er klaar mee bent om te leven vanuit angst. En als jij er klaar voor bent om niet langer je verleden de rest van je toekomst te laten bepalen… Stuur mij dan een mail op: petrina@echt-leven.nl want dan sta ik helemaal klaar om jouw de hulp te geven die je nodig hebt. Om het leven te kunnen gaan leven waarvoor jij gemaakt bent!
Echt-leven waarbij je verleden je toekomst niet bepaalt…
Wat mooi & puur geschreven!
Dank je wel voor dit mooie compliment Mariëlle!
Dank je wel. Wat heb je dit goed onder woorden gebracht!
Ahh dank je wel Aritha, wat een mooi compliment!
Wat duidelijk uitgelegd Petrina. Ik zal es beter opletten wie er aan het stuur zit in verschillende situaties.
Dank je wel voor je compliment Anne, over mijn schrijven. Fijn om te lezen dat het je aan het denken zet. Laat de Ene maar sturen lieve vrouw. Dan ben je veilig.